1 marca obchodzimy w Polsce Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Byli to działacze podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni a podjęli walkę w obronie suwerenności kraju, stawiając opór jego sowietyzacji. Tego dnia, aby upamiętnić działalność „Wyklętych”, młodzież Zespołu Szkół wzięła udział w Grze Miejskiej na terenie Lubawy. Jej organizacją zajęła się pani Aleksandra Zimnicka, zaś w sprawnej realizacji przedsięwzięcia pomagał jej pan Krzysztof Bartkowski, a także uczniowie – Olaf Neumann i Tymoteusz Grzybiński.
Mottem imprezy były słowa filozofa Henryka Elzenberga – „Sens walki powinien być mierzony nie jej szansami na zwycięstwo, lecz wartościami, w obronie których walka została podjęta”. Gra rozpoczęła się o godzinie 9.00 i trwała ok. trzy godziny. Jej uczestnikami były czteroosobowe grupy uczniów z różnych klas. Do przebycia miały osiem przystanków, na których wykonywały rozmaite zadania. Klasę I A reprezentowały: Martyna Tomaszewska, Katarzyna Szymańska, Magdalena Szczepańska i Maja Rydel. W skład reprezentacji klasy I D weszli: Julia Kozłowska, Jagoda Nowicka, Wiktoria Krajewska i Błażej Chełchowski. Klasę I G reprezentowali: Klaudia Szulwic, Marta Gumowska, Aleksandra Leszczyńska oraz Szymon Żuralski. Z klasy II A do Gry zgłosili się następujący uczniowie: Julia Szczepańska, Patrycja Krukowska, Aleksandra Kowalkowska i Paweł Goniszewski. W skład grupy uczniów z klasy II G weszli: Tomasz Truszczyński, Maciej Huk, Konrad Jankowski oraz Błażej Dembski.
Gra rozpoczęła się spotkaniem przed budynkiem Zespołu Szkół, w chłodny ale słoneczny poranek, gdzie uczestnicy zostali zapoznani z jej podstawowymi zasadami. Otrzymali pierwsze koperty i rozeszli się wokół bloków przy ulicy Gdańskiej. Tutaj, według instrukcji, wybrany w poszczególnych grupach Lider odczytał przysięgę „Żołnierzy Wyklętych”:
W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Maryi Panny (…) przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczypospolitej Polskiej. Stać nieugięcie na straży jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił, aż do ofiary mego życia. Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i rozkazom Wodza Naczelnego, oraz wyznaczonym przezeń dowódcom Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy dochowam niezłomnie, cokolwiek by mnie spotkać miało.
Następnie uczestnicy wybierali dla siebie pseudonimy, zaś cała grupa nazwę dla swojego „Oddziału”. Zapisy swoich wyborów umieścili w kopercie i udali się do kolejnego przystanku – w budynku Miejskiego Ośrodka Kultury. Tutaj Lider grupy odczytywał swojemu „Oddziałowi” fragment ostatniego rozkazu gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” dla oficerów i żołnierzy AK:
„Wojna się nie skończyła (…). Nigdy nie zgodzimy się na inne życie, jak tylko w całkowicie suwerennym, niepodległym i sprawiedliwie urządzonym Państwie Polskim. Żołnierze Armii Krajowej! Daję Wam ostatni rozkaz, Dalszą swą pracę i działalność prowadźcie w duchu odzyskania pełnej niepodległości Państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą. Wierzę głęboko, że zwycięży nasza święta sprawa, że spotkamy się w wolnej i demokratycznej Polsce”.
Zadaniem uczniów było następnie sporządzenie ulotki politycznej, o wymowie patriotycznej, informującej ludność Lubawy o działalności żołnierzy podziemia niepodległościowego, wbrew propagandzie komunistycznej okresu powojennego. Uczestnicy wykazali się kreatywnością, a powielone przez siebie ulotki – po dziesięć sztuk na grupę, zobowiązani byli rozdać przechodniom, w drodze do kolejnego przystanku – Łazienek Miejskich. Udając się tam musieli odnaleźć osobę kontaktową.
Kolejne grupy uczniów przybywały stopniowo do Łazienek, gdzie, po znalezieniu osoby z polską flagą otrzymywały koperty z zadaniem. Polegało ono na dotarciu do pomnika poświeconego pani Danucie Gałce-Obojskiej, z którego odczytali nazwę placówki, w której pracowała mieszkając w Nowym Jorku. Jej lubawski odpowiednik, jak się dowiedzieli, skrywał kolejne zadanie oraz mapę, które musieli odnaleźć. Słowem – kluczem, była tu „Biblioteka”. Gdy poszczególne grupy podały słowo – klucz, dla wytchnienia i wynagrodzenia „trudów partyzanckiej walki”, otrzymały suchy prowiant – ze słodkościami, jako symboliczny gest od „mieszkańców miasta”. Następnie wszyscy, pełni energii, udali się do wskazanego miejsca – Biblioteki.
Aby znaleźć w Bibliotece Miejskiej mapę i kopertę z zadaniem, uczniowie musieli odszukać w dziale dla dorosłych czytelników regał oznaczony Znakiem Polski Walczącej. W jednej z leżących na nim książek, poświęconych „Żołnierzom Wyklętym”, znajdowały się szukane przedmioty. Mapa wskazywała miejsca trzech kolejnych przystanków, oznakowanych odpowiednio krzyżykiem, czerwonym i zielonym punktem. Jednak najpierw należało wykonać zadanie z koperty – w zaciszu biblioteki wypełnić mini test o tematyce „Wyklętych”. Pytania dotyczyły m.in. roku, w którym ustanowiono w Polsce poświęcone im narodowe święto, wydarzenia, w związku z którym akurat 1 marca je obchodzimy, lokalnych „Wyklętych i szacunkowej liczby walczących żołnierzy. W organizacji tego punktu pomagała pani Teresa Marchlewska. Uczniowie i organizatorzy Gry wyrażają Jej za to serdeczne podziękowania.
Kolejny, piąty przystanek, zatrzymał uczestników przed cmentarzem parafialnym. Tutaj otrzymali kopertę z zadaniem oraz znicz. Należało go zapalić w centralnym punkcie cmentarza, pod krzyżem, dla upamiętnienia lokalnych żołnierzy podziemia niepodległościowego. Następnie oddział musiał włożyć do koperty własną odpowiedź na pytanie – dlaczego tak wielu „Niezłomnych” spoczywa dziś w bezimiennych grobach i do dziś nie znamy np. miejsca spoczynku wspomnianego w poprzednim zadaniu Wacława Borożyńskiego ps. Icek, o którym wiemy tylko to, że spoczywa gdzieś w okolicy lubawskiej nekropolii. Następnie poszczególne grupy, w różnych odstępach czasowych (w zależności od przybycia), udawały się na przystanek zaznaczony na mapie czerwonym punktem – lubawski Rynek.
Szóstym z kolei zadaniem uczestników Gry było przeprowadzenie sondy – w formie wywiadu z trzema wybranymi mieszkańcami miasta. Jego tematyka nawiązywała oczywiście do „Żołnierzy Wyklętych”. Uczniowie mieli dowolność w formułowaniu pytań, z podpowiedzią, że mogą wziąć pod uwagę zdanie mieszkańców na temat „Wyklętych”, czy zasadności ustanowienia poświęconego im święta. Mieli bowiem świadomość, że wśród działaczy powojennego podziemia antykomunistycznego zdarzały się osoby, których postępowanie do dziś bywa przyczyną spornych ocen. Usłyszane odpowiedzi wraz z pytaniami uczniowie zapisywali i umieszczali w kopertach opatrzonych nazwą danego „Oddziału”. W tym miejscu wszystkim mieszkańcom – uczestnikom sondy, organizatorzy Gry wyrażają podziękowania i przekazują serdeczne pozdrowienia. Po wykonaniu zadania, zgodnie z mapą, uczniowie udali się przed budynek Urzędu Pocztowego.
Na ulicy Gdańskiej, przy budynku poczty, uczniowie otrzymali przedostatnie koperty, w których mieściły się materiały opatrunkowe i związane z tym zadanie – opatrzenie rany jednej osoby z grupy. Miała ona paść ofiarą akcji ówczesnych działaczy komunistycznych, idących w ślad za „Oddziałem”, za wskazówką konfidenta – jednego z mieszkańców miasta. Uczniowie i z tym zadaniem poradzili sobie znakomicie.
Ostatnim z przystanków było najwyższe piętro Zespołu Szkół, gdzie uczniowie otrzymali kopertę z zadaniem udania się na szkolną strzelnicę. Według instrukcji, żołnierze chcieli pomścić komunistyczny atak i w ramach akcji odwetowej wystąpić zbrojnie przeciw nowomiejskiemu oddziałowi Urzędu Bezpieczeństwa. Należało wyłonić spośród wszystkich grup najlepszych strzelców. Zadanie to wykonywano „pod okiem” pana Krzysztofa Bartkowskiego. Każdy z uczniów oddawał pięć strzałów, zdobywając za to, w zależności od celności, odpowiednią liczbę punktów.
Na zakończenie przedsięwzięcia wszyscy udali się do szkolnej Auli. Pani Dyrektor Zespołu Szkół Anna Empel podziękowała tutaj uczestnikom za udział w Grze. Nastąpiło rozdanie dyplomów i drobnych słodkich upominków. Wspólna fotografia zebranych zakończyła imprezę. Na ostateczne wyniki i podanie zwycięskiej grupy było trzeba poczekać kilka dni. Nie było to łatwe zadanie, gdyż wszystkie drużyny wykazywały się pomysłowością i zaangażowaniem. W wyniku jednak podsumowań pracy grup na poszczególnych etapach wyróżnieni zostali ex aequo uczniowie dwóch klas: I A i I G. Otrzymają oni nagrody książkowe na zakończenie roku szkolnego 2018/2019.
Gra Miejska poświęcona pamięci „Żołnierzy Wyklętych” była ciekawym przeżyciem dla wszystkich jej uczestników, stanowiąc inspirację do podjęcia kolejnych tego typu przedsięwzięć w przyszłości. Wszystkim uczniom organizatorzy jeszcze raz mocno dziękują – za udział w Grze, pozytywną rywalizację, kreatywność i dobrą zabawę.
